Eerste analyse fijnstof Echt-Susteren
(PERSBERICHT december 2022)
Vanaf oktober 2021 wordt in de gemeente Echt-Susteren op veel locaties fijnstof gemeten door inwoners. Het primaire doel is de situatie van de luchtkwaliteit te volgen op een lokale schaal. Ongerustheid over mogelijke toename van fijnstof door regionale projecten heeft deze burgerwetenschap op gang gebracht. Voorbeelden zijn de geplande uitbreiding van VDL Nedcar en de verbreding van de A2. De ingezette sensors meten in ieder geval de twee fijnstoffracties PM10 en PM2,5.
Na ongeveer een jaar PM2,5 meten geeft een eerste overzicht vooral een beeld van aanvoer van luchtmassa’s met fijnstof afkomstig van grotere afstand tot de gemeente Echt-Susteren. Bij pieken in de concentraties in het voorjaar van 2022 is waarschijnlijk sprake van aanvoer van PM2,5 als gevolg van verspreiding van fijnstof afkomstig van stofstormen in de Sahara, dat via de Atlantische oceaan uit westelijke richtingen naar het continent beweegt.
Extra bijdragen uit de richting van het VDL Nedcarterrein en directe omgeving van kruisende wegen, en andere bijdragen van industrie, landbouw of van lokale bronnen als houtstook kunnen in deze reeksen meetdata nauwelijks worden onderscheiden van de bijdragen uit verder afgelegen bronnen.
Vergelijking met referentiestations van de Landelijke Meetnetten van Nederland en Vlaanderen bevestigt de herkomst van het fijnstof van verder afgelegen bronnen, zoals het genoemde Sahara stof.
De Europese grenswaarde van 25 μg/m3 als jaargemiddelde voor PM2,5 wordt nergens in de gemeente Echt-Susteren overschreden, en dat geldt impliciet ook voor de blootstellingsconcentratie-verplichting van 20 μg/m3. De recente veel lagere WHO advieswaarde van 5 μg/m3 wordt wel overal overschreden, maar dat geldt vrijwel voor alle meetstations in Nederland.
De vereniging Samen Meten Echt-Susteren heeft nu een solide nulmeting in handen, nog voordat de geplande regionale ontwikkelingen van start gaan. Op 21 december wordt de analyse uitvoerig aan de leden gepresenteerd tijdens een ledenvergadering.
Veertig fijnstofmeters in Echt-Susteren
(PERSBERICHT 28-11-2021)
Op 4 september werd officieel de eerste fijnstofmeter uitgereikt aan de familie Teunissen uit Susteren. Nu, drie maanden later, staat de teller op iets meer dan veertig meters! In het dunbevolkte oostelijke deel van de gemeente zijn de fijnstofmeters op enkele vingers te tellen. Maar in de grote kernen waren juist veel deelnemers te porren voor het kopen van een meter à €50. Wat vooral interessant is, zijn de fijnstofmeters langs de A2 (Baakhoven, Oud Roosteren, Berkelaar) en langs de N297 bij Nieuwstadt. In laatstgenoemde kern is ook de directe omgeving van Nedcar goed gedekt met meters wat vooral interessant kan zijn als de uitbreidingsplannen doorgaan.
De vereniging Samen Meten Echt-Susteren stopt nu met het verstrekken van nog meer fijnstofmeters tenzij er nog een aanvraag komt uit het oostelijke deel van de gemeente. De focus zal gaan liggen op het leveren van nazorg, het op weg helpen van andere vergelijkbare initiatieven in onze provincie en - na minimaal een half jaar tot een jaar meten - het evalueren van de verzamelde data. Ook denkt de vereniging aan het organiseren van informatieavonden waar fijnstofexperts, de GGD en longartsen als sprekers voor worden uitgenodigd. Het burgerinitiatief Samen Meten Echt-Susteren is inmiddels bekend bij de RIVM en zij stimuleren zulke lokale initiatieven van citizen science. Er zijn inmiddels honderden van deze kleine betaalbare fijnstofmeters in Nederland. Door de bulk aan data en door die data te vergelijken met officiële meetstations, kan de RIVM er een correctiefactor op loslaten waardoor de data best betrouwbaar is.
Eerste fijnstofmeter Echt-Susteren uitgereikt!
(PERSBERICHT 6-9-2021)
In het voorjaar startte GroenLinks Echt-Susteren met het burgerinitiatief Samen Meten Echt-Susteren. Zo’n 60 inwoners waren al snel geïnteresseerd in het plaatsen van een meetkastje om fijnstof te kunnen meten. Daarna werd het stil. Maar enkele enthousiastelingen werkten achter de schermen aan het oprichten van de vereniging Samen Meten Echt-Susteren en het uitzoeken van de juiste leveranciers. Daarna konden de belangstellenden hun interesse daadwerkelijk omzetten in de aankoop van een fijnstofmeter voor €50. Op 4 september werd het eerste meetkastje door bestuurslid Martin Sanders symbolisch overhandigd aan de familie Teunissen uit Susteren. De komende maanden worden de volgende meetkastjes gebouwd en verstrekt aan de overige deelnemers.
Het bestuur en de werkgroep heeft gekozen voor uitstekende componenten waardoor niet alleen fijnstof PM2,5 en PM10 wordt gemeten maar ook PM4 en zelfs de kleine fijnstofdeeltjes PM1, ofwel deeltjes kleiner dan 0,001 millimeter of 1 micrometer. Hoe kleiner het fijnstof, hoe dieper het doordringt in de longen en dus hoe schadelijker voor de gezondheid. De WHO noemt fijnstof zelfs een sluipmoordenaar. De hoogste tijd om dit stof in onze eigen gemeente te meten. Want meten is weten en de resultaten zijn realtime zichtbaar. Heeft u interesse in deelname aan deze vorm van citizen science dan kunt u zich aanmelden en we nemen contact met u op.
Fijnstof? Samen meten in Echt-Susteren!
(PERSBERICHT 26-3-2021)
Hoe is het gesteld met de luchtkwaliteit in Echt-Susteren? De verbreding van de A2, de uitbreiding van VDL Nedcar, de komst van Katoen Natie en steeds meer logistieke hallen op Holtum-Noord en op Businesspark Midden-Limburg (o.a. Action, Dokvast) met toenemend vrachtverkeer: het heeft een effect op de hoeveelheid fijnstof en daarmee op onze gezondheid, maar we weten niet precies hoe groot dit effect is. Recent vroeg GroenLinks Echt-Susteren aan het college om een officieel meetpunt in onze gemeente maar het college honoreert dit verzoek helaas niet. Ook het idee om via burgerparticipatie inwoners fijnstof te laten meten, wordt door het college terzijde gelegd.
Wij vinden het wel belangrijk dat er wordt gemeten en doen hiertoe zelf een aanzet. Fijnstof kan door elke inwoner van Echt-Susteren worden gemeten met een klein kastje dat is aangesloten op een stopcontact en via wifi verbonden is met een landelijke website. Wij bieden inwoners de gelegenheid zo'n fijnstofmeter te kopen. Grofweg zijn er op dit moment twee meetkastjes: eentje van €50 die al in heel veel gemeenten wordt gebruikt en een semi-professionele van €100 die sinds kort in Maastricht wordt toegepast. Welke we in Echt-Susteren inzetten, is aan de werkgroep; misschien wel beiden. “Gebruik maken van de aanwezige burgerkracht en via citizen science data verzamelen wordt al in veel Zuid-Limburgse gemeenten toegepast. Echt-Susteren is nu nog blanco op de kaart van de RIVM maar daar gaan we verandering in brengen”, zegt Wetemans.
Voordat we in Echt-Susteren kunnen meten, zijn we enkele maanden tot een half jaar verder. De eerste stap is inwoners de gelegenheid geven zich aan te melden. We hopen op een groot aantal geïnteresseerden waaruit enkele mensen een stap naar voren zetten om een werkgroep te vormen. De werkgroep neemt de eerste algemene organisatie op zich. De tweede stap is de oprichting van een vereniging of stichting, omdat er financiële transacties zijn en om aanspraak te maken op subsidie. Meteen na de oprichting trekt GroenLinks zich terug. “Want ook mensen die zich niet thuis voelen bij GroenLinks moeten zich welkom voelen om de luchtkwaliteit in hun omgeving te meten. En het burgerinitiatief moet volledig onafhankelijk van het college en de politiek staan”, vindt Wetemans. De derde stap is de inkoop van losse componenten en het bouwen van de meetkastjes. Dan worden ze verstrekt aan de burgers die meedoen.
Woont u in Echt-Susteren en wilt u ook graag precies weten hoeveel fijnstof er in uw omgeving is? Meld u aan via de website www.samenmetenechtsusteren.nl en geef meteen aan of u interesse heeft voor de werkgroep. Meer informatie kunt u opvragen bij Thijs Wetemans 06-41653960 of thijs.wetemans@gmail.com. We hebben al veel uitgezocht en kunnen leren van andere gemeenten. Kortom: we kunnen een vliegende start maken. Doe mee!